Uzmanlar, 40 yaş ve üzerindeki kadınların meme kanserinin erken teşhisinde kritik bir rol oynayan “mamografi” çekimini her yıl düzenli olarak yaptırmalarını öneriyor. Ancak 2022 Sağlık İstatistikleri Yıllığı’na göre, kadınların %52’sinin hiç meme muayenesi yaptırmadığı ve %66’sının ise mamografi çektirmediği ortaya çıkıyor.
Türkiye’de bir milyon kişiye düşen mamografi cihazı sayısı yalnızca 11.4. Bu cihazların 4.9’u Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde, 5.6’sı özel sağlık kuruluşlarında, 0.9’u ise üniversite hastanelerinde bulunmaktadır. Yurttaşlar, hem cihaz sayısının yetersizliği hem de sağlık emekçisi eksikliği nedeniyle mamografi randevusu bulmakta zorluk çekiyorlar. Örneğin, Ankara’daki kamu ve üniversite hastanelerinde mamografi için randevu almak neredeyse bir yıl beklemeyi gerektiriyor.
Randevu sorunları, sadece mamografi ile sınırlı kalmıyor. MR, bilgisayarlı tomografi, işitme testi, endoskopi ve kolonoskopi gibi birçok önemli tetkik için de aylarca randevu almak mümkün olamıyor. Bazı üniversite hastanelerinde ise, randevuların öne çekilmesi için yaklaşık 800 TL gibi bir ücret talep edildiği iddiaları gündeme geliyor.
Konu hakkında Cumhuriyet’e konuşan Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası İşyeri Temsilcisi Kubilay Yalçınkaya, “Yurttaş, her geçen gün ağırlaşan yaşam koşulları nedeniyle daha fazla sağlık tesislerine başvuruda bulunurken, sağlık tesislerinde görüntülenme hizmetleri ve işitme testleri gibi birçok tanı işlemi için aylarca beklemek zorunda kalıyor” şeklinde ifade etti.
Yalçınkaya, yurttaşların Sağlık Bakanlığı hastanelerine yığılmasının nedenlerinden birinin kamu üniversite hastanelerinin hizmetlerini kısıtlaması olduğunu belirtti: “Bu kurumlardan yalnızca parası olanlar hizmet alabiliyor. Üniversite hastanesinde görüntüleme hizmetlerinden randevu bulmak neredeyse imkansızken, aynı hastanelerde eğer paranız varsa tanı işlemlerinizi kısa sürede yaptırabiliyorsunuz. Parası olanlar aynı gün içinde mamografi çektirirken, parası olmayanlar kanser riskiyle bir yıl beklemek zorunda kalıyor.”
Yalçınkaya, bu durumun adaletsizliğine dikkat çekerek sözlerini şöyle tamamladı: “Ülkenin bir kesimi, özel sektörden ve üniversite hastanelerinden zamanında ve yeterli düzeyde hizmet alırken, diğer bir kesimi kuyruklarda aylarca hatta yıllarca beklemek zorunda kalmaktadır.”
